Donatie in de regio

Voor orgaan- en weefseldonatie en -transplantatie is Nederland opgedeeld in 7 regio’s. Deze regio’s bestaan uit kernziekenhuizen en satellietziekenhuizen die verbonden zijn met de universitaire ziekenhuizen. De regionale en lokale uitvoering van het donatiebeleid is in handen van de volgende zorgprofessionals. 

Zelfstandige Uitname Teams (ZUT's)

Voor alle Nederlandse ziekenhuizen zijn bij orgaandonatieprocedures Zelfstandige Uitnameteams (ZUT's) 24/7 beschikbaar voor de uitname van organen (nieren, lever en alvleesklier). Nederland is opgedeeld in 3 uitnameregio’s: noord, west en zuidoost. Per uitnameregio is een ZUT beschikbaar. Dit ZUT werkt vanuit een Universitair Medisch Centrum en reist in een speciale bus die lijkt op een ambulance naar het donorziekenhuis.

Een uitnameteam bestaat uit twee chirurgen, waarvan één gespecialiseerde uitnamechirurg, een anesthesioloog, een anesthesiemedewerker, twee OK-assistenten en een orgaandonatiecoördinator. De speciale ZUT-bus is volledig uitgerust met alle materialen die nodig zijn voor de uitname-operatie. Het donorziekenhuis hoeft alleen een operatiekamer beschikbaar te stellen. Hierdoor kan de uitnameprocedure efficiënter verlopen en wordt het donorziekenhuis zoveel mogelijk ontzorgt. Na de uitname-operatie worden de organen verpakt en naar het transplantatiecentrum van de ontvanger vervoerd. 

Als ook hart- en/of longdonatie plaatsvindt, komt een apart operatieteam uit het ziekenhuis van de ontvanger, het hart en/of de longen zelf uitnemen en neemt het mee naar het transplantatiecentrum. In dat geval zijn er dus twee of zelfs drie operatieteams betrokken bij de donatieprocedure. 

Regionaal teamleider (RTL)

De regionaal teamleider (RTL) is de schakel tussen de lokaal werkende zorgprofessionals en het nationale niveau, de NTS.
De RTL zorgt voor het optimaal verlopen van de regionale donatiewerkzaamheden en is ervoor verantwoordelijk dat het landelijke beleid door de regio wordt gevolgd.

Een RTL stelt binnen - de kaders van het landelijke beleid- een jaarlijks een regionaal beleidsplan over donatie op. Dat gebeurt in overleg met de manager Beleids- en Orgaancentrum van de NTS. De RTL is meestal in dienst van een universitair ziekenhuis en valt onder een regionaal supervisor.

Orgaandonatiecoördinator (ODC)

De ODC is in de regio de schakel tussen het transplantatiecentrum en de donorziekenhuizen. De primaire taken van de ODC's zijn de coördinatie en begeleiding van de orgaandonatieprocedure. ODC's werken vanuit de universitaire ziekenhuizen, maar zijn in het hele land 24/7 inzetbaar.

Supervisor

De supervisor is leidinggevende van een regio en vaak ook van een Zelfstandig Uitname Team.

Donatie-intensivist (DI)

De donatie-intensivist coördineert activiteiten zodat het potentieel aan donoren optimaal wordt benut. De DI is aanspreekpunt voor de overige intensivisten in het kernziekenhuis en bijbehorende satellietziekenhuizen van een regio. De donatie-intensivist regelt scholing voor collega-intensivisten over donormanagement en Communicatie rond Donatie. Ook geeft de DI voorlichting en zorgt voor een 24-uurs helpdesk. De DI bezoekt regelmatig intensivisten van de satellietziekenhuizen, evalueert donatieprocedures, helpt bij wetenschappelijk onderzoek en de ontwikkeling van beleid over orgaandonatie. 

Donatiecoördinator

In veel ziekenhuizen werken donatiecoördinatoren. De donatiecoördinator (DC) heeft een aantal taken:

  • De DC zorgt voor uitvoering lokale donatiebeleid. Dat doet de DC in overleg met en onder verantwoordelijkheid van de Raad van Bestuur van het ziekenhuis. De DC geeft bijvoorbeeld voorlichting over donatie aan collega zorgprofessionals.
  • Daarnaast heeft de donatiecoördinator een ondersteunende en administratieve rol bij de inzet van de NTS-applicaties.
  • De Wet op de orgaandonatie verplicht ziekenhuizen tot registratie van overledenen en de mogelijkheden voor donatie. De donatiecoördinator verzamelt gegevens en stuurt die naar de NTS.
  • De DC onderzoekt met de betrokken professionals alle donatieprocedures en kijkt of alles volgens de regels is gegaan. De DC houdt ook de donatiecommissie in het ziekenhuis goed op de hoogte zorgt met hen dat de uitvoering van donatiebeleid daar verder verbetert
  • De gegevens worden ook (geanonimiseerd) gebruikt voor regionale en nationale onderzoeken.
     

Vervoer van organen

De NTS werkt samen met 2 vervoersbedrijven in Nederland: Witte Kruis en Kijlstra. De NTS heeft zelf geen chauffeurs in dienst.

Wilt u chauffeur worden van organen?

De NTS stelt strenge eisen aan de chauffeurs die ingezet worden voor het transport van organen en transplantatieteam, zowel voor rijvaardigheid als voor representativiteit. De beide vervoersbedrijven zijn verantwoordelijk voor de werving en selectie van geschikte chauffeurs.

Veel chauffeurs die organen en uitnameteams vervoeren hebben jarenlange ervaring als OGS chauffeur voordat ze door het vervoersbedrijf voor dit bijzondere spoedtransport worden ingezet. Neem contact op met onze vervoersbedrijven Witte Kruis Orgaandonatievervoer en Kijlstra Zorgvervoer voor meer informatie.