Het weefseluitnameteam krijgt een oproep om naar de locatie te gaan waar het lichaam opgebaard ligt. Het team is speciaal opgeleid voor het uitvoeren van deze donatieprocedure en neemt de benodigde materialen mee.
Oogweefsel
Bij donatie van oogweefsel neemt het uitnameteam het gehele oog uit. Ze plaatsen prothesen terug.
Na de uitname worden de oogleden gesloten. Soms kan er een blauwverkleuring rondom de ogen te zien zijn. De uitvaartverzorger of het uitnameteam hertstelt dit cosmetisch.
Huid
Het uitnameteam neemt huid van de rug, zij, benen en billen van de overledene. Dit zijn meestal dunne laagjes huid. Soms wordt ook een wat dikkere laag van de rug gehaald.
Na de operatie krijgt de overledene een pak aan dat het lichaam bedekt. Meestal zie je dit pak niet als de overledene is aangekleed. Soms is het bij de hals en armen een beetje zichtbaar. Het pak is nodig omdat het lichaam na de operatie vocht kan verliezen. De uitvaartverzorger kan het lichaam van de overledene na de huiddonatie niet meer wassen.
Hartkleppen
De hartkleppen worden uitgenomen via een sternotomie, door middel van een Y-incisie. Het uitnameteam neemt het hele hart uit voor een hartklepdonatie. Op de hartkleppenbank worden de kleppen los geprepareerd. Als hiervoor toestemming is, kan er op de restanten van het hart een beperkt pathologisch-anatomisch onderzoek worden gedaan.
De incisiewond wordt na donatie gesloten, gehecht en bedekt met een pleister. Het advies is om niet te laag uitgesneden aan te trekken, zodat het pleister niet te zien is.
Thoracale aorta
Uitname van de thoracale aorta wordt alleen gedaan in combinatie met de hartkleppen.
Bot, kraakbeen en peesweefsel
Bot, kraakbeen en peesweefsel moeten op een operatiekamer worden uitgenomen, omdat dit steriel moet gebeuren. Er is geen OK-personeel aanwezig. Het uitnameteam brengt zelf alle benodigde materialen mee. De uitname duurt ongeveer 6 uur, inclusief de voorbereiding.
Wat kan uitgenomen worden?
- Bot: uit de benen, de armen, het bekken en soms de ribben. Soms kunnen delen van het bekken en een botstuk van een elleboog of een scapula worden uitgenomen. Dit laatste gebeurt alleen als hiervoor een patiënt op de wachtlijst staat.
- Pezen: uit de onderste extremiteit, zoals de achilles- en tibialispezen.
- Ribkraakbeen: kan alleen bij donoren die zowel bot- en peesweefsel als hartkleppen doneren. Uitname van het ribkraakbeen gebeurt nadat het hart is uitgenomen.
Het uitnameteam plaatst biologisch afbreekbare protheses op de plek van uitname. Deze zijn biologisch afbreekbaar.
De incisiewonden worden gesloten en met pleisters bedekt. Als hier kleding overheen komt, is er niets van te zien. Wel wordt afgeraden om de donor een korte broek, korte rok of kleding met korte mouwen aan te trekken, omdat de pleisters dan zichtbaar kunnen zijn.
Nabestaanden kunnen de overledene niet meer zelf wassen na een botdonatie. Er zijn geen verbindingen tussen de prothesen waardoor tijdens het aankleden het lichaam minder stabiel is en anders aanvoelt.
Afronding donatieprocedure
Modelprotocol
In het Modelprotocol vind je een uitgebreide omschrijving van alle stappen bij een donatieprocedure. Bekijk het hoofdstuk: informatie specifieke weefsels