'Alma is een voorbeeld voor onze gemeenschap'

26 juli 2019

In 2017 krijgt de zus van Jamal Mahawat Khan een fatale hersenbloeding. Ze staat als donor geregistreerd. Dat is bijzonder binnen de Surinaams-Hindoestaanse gemeenschap. Door 4 mensen een nieuw leven te geven, wordt Alma een voorbeeld voor familie en vrienden.

‘Het kwam volledig uit het niets. Mijn oudste zus Alma stond met onze moeder in de rij bij de kassa van de supermarkt en zei nog dat ze vreselijke hoofdpijn kreeg. Toen zakte ze in elkaar. Ze was 63 en kerngezond, ze was al 10 jaar niet meer bij de huisarts geweest. Ze zou binnenkort gaan stoppen met haar baan, starten als zzp’er en met haar man gaan genieten van hun pensioen. Maar dat liep heel anders.’

‘Ik ging meteen terug naar Nederland’

‘Kort daarvoor hadden we met de hele familie de 85e verjaardag van mijn moeder gevierd. Met Alma had ik de grootste lol gehad met de voorbereiding daarvan. Ik woon op Aruba, en als ik in Nederland was, logeerde ik altijd bij haar en haar man. We hadden een sterke band. In november bleef ik nog een week in Nederland, en ik was net twee dagen terug op Aruba, toen ik het bericht kreeg van Alma’s hersenbloeding. Ik nam het eerste vliegtuig terug naar Nederland.’

‘Ze hebben ons gerustgesteld met een extra onderzoek’

‘Het was bekend dat Alma als orgaandonor geregistreerd was. Tijdens mijn vlucht hadden ze testen gedaan, maar ze hebben met de hersendoodverklaring gewacht tot twee nichtjes en ik er waren. Toch dachten wij: gaat dit niet te snel? Is ze wel echt hersendood? Toen heeft de specialist ons alles opnieuw haarfijn uitgelegd. Maar we wilden graag ook van andere artsen een mening horen. Wij kennen een hersenspecialist, die zei: o, ze ligt in het Erasmus MC, dan klopt het zeker, dat ziekenhuis heeft zelf meegeschreven aan het protocol. Ook twee andere artsen uit onze kennissenkring konden ons overtuigen. Uiteindelijk hebben ze nog een finale test gedaan die officieel niet meer nodig was, alleen om ons gerust te stellen.’

Benieuwd naar andere persoonlijke verhalen? Lees hier nog meer ervaringen van mensen die een donororgaan of -weefsel hebben ontvangen, nabestaanden zijn van een donor of mensen die bij leven een nier of stukje van hun lever hebben afgestaan.

Foto Jamal, in 2017 krijgt zijn zus Alma een fatale hersenbloeding. Zij doneerde haar organen.
Jamal Mahawat Kahn
Van huis uit zijn we Surinaams-Hindoestaanse moslims

‘We komen uit een gelovig Surinaams-Hindoestaans nest, we zijn van huis uit moslims. Maar een aantal van de kinderen, onder wie Alma, hebben het geloof verlaten, op een relaxte manier. We eten bijvoorbeeld geen varkensvlees, maar met Alma kon ik wel een lekker glas wijn drinken. Toen een zwager van haar ernstig ziek werd, bespraken zij hun wensen rondom de dood. Alma zei toen dat zij geen islamitische rituelen wilde. Daar hebben ze nog grapjes over gemaakt, want dat is in onze gemeenschap heel ongewoon. Omdat ze geen kinderen hadden, hadden Alma en haar man alles vastgelegd voor als een van hen zou komen te overlijden, ook dat ze gecremeerd wilde worden.’

‘Ze stond altijd op de barricades’

‘Dat Alma haar organen wilde doneren, paste in haar karakter. Ze hielp iedereen. Als iemand zei dat ze een mooie blouse aanhad, kon ze die uitdoen en weggeven. Ze genoot er intens van als ze mensen blij kon maken. Alma had ook een sterke opinie: ze droeg uit dat je als vrouw zelfstandig moest zijn. Ze was consultant en organisatiekundige en moedigde onze nichtjes – eigenlijk alle vrouwen – aan om ook te gaan studeren of een beroep te leren, zodat ze zelfstandig konden worden. Ze stond altijd op de barricades, in Hindoestaanse kringen is ze daarom bekend. Haar inspiratie missen we heel erg.’

‘We organiseerden een symposium voor hindoes en moslims over orgaandonatie’

‘Dat ze donor wilde zijn, is baanbrekend in onze Surinaams-Hindoestaanse moslimcultuur. Daar wilden we meer bekendheid aan geven. Om haar gedachtegoed over emancipatie, empowerment en educatie voort te zetten, heeft mijn zwager samen met een nichtje de Stichting Alnaus Foundation opgericht. De eerste activiteit daarvan was een symposium over orgaandonatie, specifiek voor hindoes en moslims. Er sprak iemand die een donorlever had gekregen en een nabestaande van een donor. Zij gaven het onderwerp een gezicht. En er waren sprekers uit het hindoeïsme en de islam die uitlegden dat er in die religies geen bezwaren zijn tegen orgaandonatie.’

 ‘Toen de islamitische wetten werden geschreven, bestond orgaandonatie nog niet’

‘In de islam mag het lichaam officieel niet geschonden worden, maar toen die wetten in de Koran werden geschreven, bestond orgaandonatie nog niet. Het was een fatsoensnorm. In dat perspectief moet je het zien. Orgaandonatie is een medische ingreep. En het hoort bij het geloof om je medemensen te helpen. Dat kun je hiermee na je dood dus doen. Dit was eigenlijk de conclusie van de imam tijdens het symposium.’

‘Alma heeft iedereen aan het denken gezet’

‘Alma heeft haar nieren, lever en longen gedoneerd. Nu hebben 4 mensen een beter leven dankzij haar. Tijdens haar leven was ze al een voorbeeld voor ons, nu is ze dat na haar dood ook. Ze heeft iedereen aan het denken gezet. Als ik er in onze gemeenschap over vertel, zeggen mensen meestal: daar heb ik nog nooit over nagedacht. Of ze vinden dat ze gelovige familieleden met morele kwesties opzadelen als ze orgaandonor willen zijn. Als nabestaande moet je de moed opbrengen om de wens van je dierbare te volgen en troost vinden in het feit dat je gedaan hebt wat je dierbare wilde, ook al druist het in tegen je wens of geloof. Dat is de laatste eer die je iemand kunt bewijzen.’

Meer ervaringsverhalen lezen

‘We zijn superblij dat ze anderen een tweede leven heeft gegeven’

Een paar uur nadat de 54-jarige moeder van Michelle Tijssen een hersenbloeding had gehad, kreeg haar familie de boodschap dat de artsen niets meer voor haar konden doen. Zij deed nog wel iets voor … Lees verder

‘Verlies en donatie zijn met elkaar verbonden’

Plotseling overleed de vader van Stephan Peterse in 2013 op 53-jarige leeftijd. Met zijn lever en longen redde hij twee mensen. Stephan (34) beschrijft hoe hij de donatie beleefde. Lees verder

‘Wat ben ik blij dat ik toch toestemming heb gegeven’

Een fanatieke sporter, vader van een jonge dochter en met bijna 50 jaar in de bloei van zijn leven. Dat was Luc. Eind 2017 werd een epileptische aanval hem fataal. Hoewel ze eerst niets wilde weten … Lees verder