Marjan Bijmolen over protocol Kind als donor

‘Een donatie bij een kind is altijd extra emotioneel’

23 juni 2023

Marjan Bijmolen is orgaandonatiecoördinator (ODC) in het UMCG in Groningen. Als een patiënt op de intensive care snel komt te overlijden, overlegt de arts met een ODC of dit mogelijk een orgaandonor is. Heel af en toe gaat het om een kind. De procedure voor kinderen is vastgelegd in het protocol Kind als donor. Marjan vertelt hoe ze dit in de praktijk gebruikt.

Marjan Bijmolen

Fijn om om het protocol snel even na te lezen 

‘Ik heb het protocol Kind als donor nu twee keer gebruikt rondom een mogelijke donatie bij een kind. Je staat op zo'n moment altijd wel onder tijdsdruk. In zo’n acute situatie fijn dat je even snel kunt nalezen hoe het ook alweer zat. Bij kinderen van 12 jaar en ouder moet je bijvoorbeeld altijd het Donorregister raadplegen, omdat een kind van die leeftijd er al in kan staan.'

'Ook rondom hersendood zijn er zaken waar je bij heel jonge kinderen goed op moet letten. Zo moet je bij kinderen in de eerste levensweek nog 48 uur wachten nadat hersendood is vastgesteld. Bij kinderen tot twee maanden is dat 24 uur en bij kinderen tot 12 maanden 12 uur. In het protocol staat dat allemaal keurig uitgeschreven.'

Minder onzekerheid bij artsen

'Als de NTS belt dat een arts wil overleggen over een kinddonor, lees ik het protocol even door. Zo ben ik snel weer up-to-date. Orgaandonatie bij kinderen komt niet veel voor. Dit zorgt soms bij een kinder-IC-arts voor onzekerheid. Orgaandonatiecoördinatoren zijn er dan om de onzekerheid weg te nemen en vragen te beantwoorden.'

Duidelijke uitleg aan ouders

'Orgaandonatie bij hersendood heeft altijd de voorkeur, maar soms willen ouders heel graag bij het stoppen van het hart van hun kind aanwezig zijn. Dat kan dan. We kiezen dan voor een DCD-procedure (Donation after Circulation Death). De ouders krijgen duidelijke uitleg dat zij na het stoppen van het hart nog 5 minuten hebben om afscheid te nemen, waarna we wel snel richting de operatiekamer moeten om de kwaliteit van de organen zoveel mogelijk te behouden. Ook dit staat in het protocol beschreven.'

Eigen emoties onder controle houden

'Donatieprocedures zijn altijd emotioneel. Maar als het om een kind gaat, is de lading nog groter. Je bereidt je daar wel op voor als je erheen gaat. Vaak voel je wel een brok in je keel of worden je ogen nat, maar je kunt natuurlijk niet uitgebreid meehuilen. Je moet echt een knop om kunnen zetten en je eigen emoties onder controle houden. Dat kost veel energie. Maar een goed afgeronde procedure met, naar omstandigheden, tevreden ouders geeft juist ook weer energie.’

Protocol Kind als donor

Alle informatie over een donatie bij kinderen staat overzichtelijk bij elkaar in het protocol Kind als donor. Het protocol is samen met het veld ontwikkeld. Het bevat naast feitelijke informatie ook duidelijke handvatten en tips om een donatiegesprek aan te gaan. 

> Bekijk het protocol

Hoe kwam dit protocol tot stand?

Marion Siebelink promoveerde in 2013 op onderzoek naar orgaandonatie bij kinderen. Zij is de initiator van het protocol Kind als donor en ziet dat het in zo'n extra emotionele procedure waardevol is.   

> Lees het interview met Marion

Meer ervaringsverhalen lezen

Veroudering na transplantatie afremmen

Mensen die een niertransplantatie hebben ondergaan, verouderen sneller dan normaal. Moleculair bioloog Hester van Willigenburg (Erasmus MC) vermoedt dat afweeronderdrukkende medicijnen daar een rol … Lees verder

De gezondheid van nierdonoren waarborgen

De lange-termijn registratie en follow-up van levende nierdonoren laat te wensen over, ontdekte arts-in-opleiding Marco van Londen tijdens zijn promotieonderzoek. Sinds september 2020 werkt de … Lees verder

Voorspelmodel voor tijd tot overlijden

Orgaandonatie na stilstand van de bloedsomloop (DCD-donatie) is alleen mogelijk als de potentiële donor overlijdt binnen twee uur na het staken van de medische behandeling. Daarna neemt de kwaliteit … Lees verder