‘Van pdf's naar een Nierdashboard met actuele data’

Martin Heemskerk is onderzoeker bij de NTS. Vanuit team beleid is hij betrokken bij de bouwen van diverse interactieve cijferdashboards, waaronder het Nierdashboard. Martin vertelt over hoe dit tot stand kwam en wat je er in de praktijk mee kunt.

Hoe zijn jullie begonnen?

‘We zijn in 2016 begonnen met een kleine werkgroep nefrologen uit het LONT. We wilden de vele gegevens die er waren rondom wachtlijsten, allocatie en niertransplantatie toegankelijk maken. We bepaalden samen welke gegevens relevant waren. Dit leidde in 2017 tot een blauwdruk van grafieken en tabellen. Op basis hiervan publiceerden we elk jaar een nieuwe serie pdf’s.’

‘In 2021 kregen we meer data in eigen beheer, wat ineens nieuwe kansen gaf. We konden nu dynamische dashboards gaan bouwen, die real time inzicht geven in cijfers. De eerdere pdf’s waren een heel goede basis, zo konden we snel vooruit. De eerste demo van het dashboard werd gelijk enthousiast ontvangen in het Landelijk Overleg Niertransplantaties (LONT). En in de zomer van 2023 was het en feit: het Nierdashboard was geboren.’

Is het nu helemaal af?

‘Het is nog te vroeg om te roepen dat het dashboard af is. Maar we zijn er trots op dat er een goed bruikbare versie is. Het dashboard biedt zoveel meer mogelijkheden dan de pdf’s. We zijn nu nog bezig met de survival curves en er staan nog wat wensen open. Eigenlijk is zo’n dashboard nooit af. Je ziet steeds nieuwe en verrassende dingen als je ermee werkt. Bijvoorbeeld ‘dat is helemaal niet zo verschillend per centrum’ of ‘die trend is heel anders dan ik dacht’. Je hebt die wisselwerking nodig met de data om een dashboard steeds verder te ontwikkelen.’

Wat viel op toen het dashboard er eenmaal was?

‘In zo’n dynamisch dashboard vallen dingen sneller op dan in de dagelijkse praktijk. Bij de nierwachtlijst werd bijvoorbeeld ineens duidelijk dat mensen wel heel lang op Niet Transplantabel (NT) stonden. Soms wel twee jaar. Artsen hadden geen haast om de status om te zetten, omdat men dacht ‘de gemiddelde wachttijd is toch 3 jaar’. Maar als er in die tijd toevallig een heel goede match voorbij kwam, zou die nier wel aan de neus van die patiënt voorbij gaan. Via het dashboard maakten we dit veel beter inzichtelijk. Toen zijn artsen echt wel mensen eerder op transplantabel gaan zetten.’

Zo’n dashboard heeft dus echt invloed op beleid?

‘Ja, het mooie is dat er ook echt besluiten worden genomen op basis van wat de cijfers ons vertellen. Ik vind het vooral nodig en waardevol om met elkaar naar die data te kijken. Je kijkt allemaal met een andere pet, vanuit de NTS, vanuit je centrum of met een landelijke blik. Samen ontstaat er sneller draagvlak voor wijzigingen in het beleid.’

Wordt het dashboard al veel gebruikt?

‘We zien zeker dat professionals er zelf mee aan de slag gaan. Sommigen hebben zich er nog niet in verdiept en kunnen nog een zetje gebruiken. Het kan helpen als je hen concreet laat zien wat je met de cijfers kunt en hen actief laat meedenken. Begin 2024 nemen we in het LONT ruim de tijd om het Nierdashboard te bekijken: wat zien we en wat kunnen we ervan leren? Dan gaat het nog meer leven.’

Ook interessant

Programma Onderzoek en Datamanagement

Wat houdt het programma Onderzoek en Datamanagement in? Er is al veel bereikt, maar er is ook nog werk in uitvoering.

Lees meer

‘Ik bijt me graag vast in complexe onderwerpen'

Vera Counet is programmamanager en vertelt over haar ambities op het gebied van datamanagement.

Lees het interview

'Ik kan ontzettend veel met het Nierdashboard'

Internist-nefroloog Stefan Berger vertelt enthousiast hoe hij het Nierdashboard in de praktijk gebruikt.

Lees het interview