Skip to contents
Home Medisch professionals

Weefseldonatie stap voor stap

De NTS heeft op donderdag 23 april de donoraanname weer opengesteld voor oogweefseldonatie bij overledenen die alleen weefsel doneren. De NTS gaat door met het uitnemen van oogweefsel en hartkleppen bij gecombineerde orgaan- en weefseldonoren. De belangrijkste reden om weer weefseldonoren aan te nemen is een dreigend tekort aan oogweefsel voor spoedtransplantaties. Daarnaast start de reguliere zorg weer op, waardoor de vraag naar weefsel op korte termijn toeneemt.

VANWEGE COVID-19 IS ER EEN AANGEPASTE RICHTLIJN VOOR WEEFSELDONATIE. BIJ POTENTIELE WEEFSELDONOR ALTIJD OVERLEGGEN MET ORGAANCENTRUM. 

Actuele informatie tijdens COVID-19-pandemie

Opstarten weefseldonatie Vraag en antwoord

Een weefseldonor kan door iedere arts herkend en aangemeld worden. Let op: bij intacte circulatie gaat u over op de orgaandonatie­procedure. Alle stappen van het weefseldonatieproces zijn vastgelegd in het Modelprotocol Orgaan- en Weefseldonatie. Hieronder vindt u een verkorte uitleg van de te nemen stappen bij weefseldonatie. Bij ieder overlijden dient u het donatieformulier of het C-formulier in te vullen.

Koel het lichaam binnen 6 uur na overlijden - indien nodig dient de overledene binnen die tijd in het ziekenhuis of mortuarium te zijn. Als het lichaam niet gekoeld kan worden, dan moet uitname binnen 12 uur na overlijden plaatsvinden. Hartkleppen en bloedvaten kunnen dan niet gedoneerd worden.

Alle benodigde documenten

Hier ziet u een plaatje van een beslisboom voor weefseldonatie
Beslisboom donatie

Stap 1. Controleer de criteria en de contra-indicaties voor donatie

U hoeft niet te raadplegen bij 

  • Onbekende identiteit
  • Langer dan 24 uur overleden
  • Jonger dan 12 jaar - is niet geregistreerd in het Donorregister, weefseldonatie is wel mogelijk na toestemming ouder(s).
  • Ouder dan 85 jaar
  • 1 of meerdere contra-indicaties. Lees meer

De belangrijkste medische contra-indicaties:

  1. De patiënt is aan beide ogen geopereerd aan cataract - alleen contra-indicatie voor oogweefsel transplantatie, maar indien patient ouder dan 80 jaar dan is weefseldonatie niet mogelijk.
  2. Er was sprake van een degeneratieve neurologische aandoening van onbekende oorsprong
    (bijv. Parkinson, MS, ALS of Alzheimer)
  3. Er was sprake van een (premaligne) hematologische aandoening
    (bijv. leukemie, maligne lymfoom, Kahler, MGUS, myelodysplastisch syndroom, polycythemia vera)
  4. Er was sprake van een gemetastaseerd melanoom

Een solide maligniteit en een bacteriële sepsis zijn géén contra-indicaties voor oogweefseldonatie.

Neem bij twijfel over de geschiktheid van de patiënt voor weefseldonatie contact op met het Orgaancentrum via 071 - 579 57 95.

Stap 2. Raadpleeg voor het donatiegesprek het Donorregister

Het Orgaancentrum: 071 - 579 57 95.

Benodigde gegevens:

  • patiënt: Burgerservicenummer, naam, voorletter(s), geboortedatum, geslacht, adres.
  • behandelend arts: BIG-registratienummer, naam en geboortedatum, centrum of praktijknaam en plaats en telefoonnummer waaarop hij bereikbaar is. 

De triagist of assistent van de huisartsenpost mogen ook het donorregister raadplegen. (zie werkinstructie). 

Stap 3. Het gesprek met de nabestaanden

  • Indien Ja-registratie: informeer de nabestaanden over wens overledene.
  • Indien beslissing nabestaanden of derden of bij geen registratie: vraag toestemming.
  • Indien nee-registratie; informeer de nabestaanden.

Lees meer over 'het stellen van de donatievraag' in het Modelprotocol. Lees meer

Let op: na toestemming van de nabestaanden kan het zijn dat er nog aanvullende vragen beantwoord moeten worden. Vraag aan nabestaanden of ze komende uren bereikbaar zijn voor eventuele aanvullende vragen.

Stap 4. Meld de donor aan bij de Nederlandse Transplantatie Stichting

Meld de donor telefonisch aan bij het Orgaancentrum op 071 - 579 57 95 (24 uur per dag). Houd alle medische gegevens bij de hand. Een OC-medewerker neemt algemene medische, weefselspecifieke en praktische vragen met u door. Download de weefselvragenlijst. Bij aanname van een weefseldonor hanteert de NTS deze vragenlijst. 

In het geval van een niet-natuurlijke dood of als het gaat om een minderjarige (<18 jaar) meldt u het overlijden aan de gemeentelijke lijkschouwer. De officier van justitie moet dan toestemming geven voor de weefseldonatie. U kunt de donor al aanmelden voordat u deze toestemming heeft. Lees meer

Het heeft de voorkeur om de weefseldonatie te verrichten voorafgaand aan eventuele obductie. Voor hartklepdonatie is dit zelfs een vereiste.

Stap 5. Vul het toestemmingsformulier (het C-formulier) in

Vul het C-formulier of het Donatieformulier in en laat dit formulier achter bij de donor. U kunt het formulier ook e-mailen naar donoraanname@transplantatiestichting.nl, of faxen naar de NTS via fax 071 – 579 09 58.